Belang van kunst en vormgeving op de betekenis van voeding

Een scriptie van Tomas Komen.

INLEIDING

Voeding is een noodzakelijke levensbehoefte. Ze beweegt mee met de ontwikkelingen die de mens doorloopt. Maar achter het begrip voeding schuilt meer dan simpel een manier van overleven. Voeding heeft betekenis gekregen binnen religie, politiek en wetenschap, die betekenis is uitgebeeld in de kunst en de vormgeving. Het is fascinerend om via deze bronnen te zien, hoe voeding door de tijd heen van betekenis is veranderd. Deze veranderingen intrigeren mij en vormen daarom het onderwerp van deze scriptie. In deze scriptie onderzoek ik , welke betekenis de westerse mens aan zijn voeding geeft, door te reflecteren op de uitingsvormen hiervan in kunst en vormgeving. Dit onderzoek laat de westerse consument zien welke betekenis er gegeven kan worden aan voeding. Door vervreemding van onze voedselbronnen door een uitgebreid productieproces is de betekenis vervaagd en daardoor oppervlakkig geworden. Kunst en vormgeving zijn een manier waarop deze betekenis toegankelijk in beeld wordt gebracht en waarmee het bewustzijn over ons voedsel wordt vergroot. Er zijn veel nieuwe ontwikkelingen in de productie en vormgeving van voedsel gaande, waardoor de huidige betekenis van voeding zal gaan veranderen. Zoals bijvoorbeeld de nieuwe manier van vlees produceren door middel van het in-vitrovlees. Of door groente te verbouwen in een lab onder ledlicht, zoals in PlantLab Den Bosch. Met dit onderzoek wil ik op zoek gaan naar de betekenis die voeding in de westerse cultuur heeft en hoe dat tot uiting komt in kunst en vormgeving. Dit leidt tot de vraag: Hoe is de betekenis die de westerse mens aan zijn voeding geeft, terug te zien in kunst en vormgeving? In hoofdstuk 1 start ik dit onderzoek door voor verschillende periodes in de geschiedenis na te gaan, op welke manier de westerse mens zijn betekenis van voeding tot uiting bracht. Dit als symbool voor status, religie en wetenschap. In hoofdstuk 2 beschrijf ik hoe de betekenisgeving van voeding tot uiting komt in de huidige westerse samenleving. Ik toon dit door kunst en advertenties te beschijven. En ik sluit af met hoofdstuk 3 over hoe de toekomstige betekenis zou kunnen worden, door te reflecteren op de nieuwe ontwikkelingen rond de productie van voedsel.

fig. 1.1

Grotten van Lascaux, Frankrijk. Rotstekening 15.000 B.C.

fig. 1.2

Tekening van wild paard, rond de 15.000 jaar B.C. Grotten van Lascaux Frankrijk

fig. 1.2

Tekening van wild paard, rond de 15.000 jaar B.C. Grotten van Lascaux Frankrijk